 |
|
|
 |
 |
 |
 |
|
Gotar: Dirûtineke bê ta di Qapûtê tev pîne de |
|
 Bavê ZozanêQapût çîroka Nikolay Gogol e, ku di dawiya sala 1841yê de bi dawî bûye. Bi rastî vê çîroka kin cîhan tev hejand, ku wisa bi zelalî dûrî romansiyetê civata Rûsî serhevde û vekolîn û wêne kir. Berevajî þêweyê wê demê, Gogol karîbû ser jiyana rojane ya perîþanan bi herî hûrikî bisekine, wisa jî ser xewnên wanî rewa ji bo jiyaneke herî xweþ yên ku timî rastî keleman dihatin, nivîsand. Dibêjin ku çîrok hê ku wek destnivîs bû û ta serdema niha jî, yek ji kûrtirîn nivîsên Gogol tê jimartin .Vêce hevokek herî navdar li ser vê çîrokê belav bûye ku dibêje (em tev ji bin Qapûtê Gogol derketine). |
|
Bixwîne... |
|
 |
 |
 |
 |
|
|
|
|
|
|
Gotar: Jin û pirsa wêjeyê..3. |
|
 Mizgîn HeskoBê guman , eger em ber bi paþ ve vegerin û bipirsin , ay kî ye ew jina nivîskar..? Jina nivîskar ew e , a ku bi hin kar û xebatên wêjeyî mijûl dibe, ev danasîn di çerxa 17 - an de hate holê. Hin jinên dewlemend û xwedan rol, derbasî sera û civanên rewþenbîrî bûn , hin mijar guftûgo kirin, weha wan xaniman xwestin ku bibêjin tevgereke rewþenbîrî yan jinan heye, û bi vî rengî hinek maf tekez kirin. Pir nav hebûn û ji wan Jîn Osten, Safo, Marî Dî Sîvîneh , Madlin Di Skîdîriî û Ferciîniya Woolf. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Pîroznameye Seydayê Cegerxwîn ji Mîr Dr. Kamîran Bedirxan re |
|
 Ji ber giringiya gotinên seydayê Cegerxwîn, bi min xweþ e ku vê pîroznameya wî, ya berî 75 salan ku bi helkeftina weþana rojnameya Roja Nû ji Mîr Dr. Kamîran Bedirxan re þandiye, ji we re raxînim ber çavan, fermo bixwînin: Konê Reþ "Mîrê mezinê mêran, xortê xurt zanayê Kurd Dr. Kamîran Alî Bedir-Xan! Hevalo! Di van rojan de Roja Nû, weke rojeke geþ, tav û tîrêjên wê dane dîwarê me jî yê xortan. Çirûsk û ronahiya wê, leylana paþketin û bêhêviyê, ji ser dilê ciwanên kurdan hildane. Kela jiyana welêt ji kela mirinê gîhande delavê serbestiyê. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Nameyek ji Dayika Min Re |
|
 Konê Reþ(Dayê Cejna Qurbanê li te pîroz be) Di vê êvara cejna Qurbanê de nizanim çilo dilê dayika xwe ya bi kul û xem rehet bikim..? Dayê! Êdî bes gazinan ji qederê û nedîtina min bike?! Mirovan, serboriyên jiyanê û pirtûkan ez bi formeke din guhertime. Êdî ez nema ew Selmanê berê me. Ewê ku te jê re digot: Qurmiçiyo! Ev deh car ez ji te re dibêjim; wan berxan derxîne ser bênderan.. Wan mirîþkan ji devê derî biqewirîne.. Here nav rez çend goþî tirî ji me re bîne.. Ma te ders û dorên xwe ezber kirine? Careke din li wan vegere.. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Wê kî dîroka tevgera kurdî li sûryê bi nivîse, û kengî ?. |
|
 Ebdella geddoPêkanîna hemû layanên tevgera kurd li sûryê, li ser zemînê, û her wiha helwestên wê yên siyasî , û asta pabendiya wê bi doza kurd re , û berevanî diberde , derbarî kiryar û helwestên rêjîma desthilatdar, û yên biserve , di hemû qûnaxan de. Ewin erkên kesên xwedî rûmet ji rewþenbîrên welatparêz re , nemaze yên kurd, çi siyasetmedar , çi ragihêner, çi nivîskar û yên dî, serbixwe û kesên partî. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 Cankurd Peyva (Têror) ji zimanê Latînî hatiye û bi wateya Tirsandinê ye (Berê Kurdan jê re „Saw“ digotin). Thomas Hobbes di (Leviathan) de bi firehî li ser mijara Têrorê radiweste û bi kar anîna wê wekî sizayekî rêbazî (Legal punishment) ji bo parastina mirovatiyê an zagonên civakê dibîne.
Li gor biryara UNO, jimare 1566, ku 8. Oktober 2004 derketî ye, hemî neteweyên endametiya wan di UNO de heye, pêwîste, xwe bi xwe û giþ bi hev re li dij (Têrorê) derkevin, bi rêya sizayên giran jî li hember wan kesan, komikan û dewletan jî rawestin, ku têrorê bi kar tînin, ji çi reng û çi rewþê be, olî, ramanî, nijadî an bi awayekî dî be.
|
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Xewsê Hêzanê, Mamostayê Mezin û «Yê ku yekî filleh bikuje naçe Cinetê» |
|
 Konê Reþ Di biçûkaniyê de, gelek caran min navê Xewsê Hêzanê ji neferên malbatê û xelkên gund dibihîst. Nexasim dema ku li wan teng dibû û çare ji problem û pirsgirêkên xwe re nedidîtin. Hingî berê xwe didan asman û digotin; (Ya Xewsê Hêzanê! Hawar û gaziya me li ber te ye.. Tu di hawara me de were..). Bêtir jinan hawar û hêvî ji Xewsê Hêzanê dixwestin. Ji wê hingê ve, ez di navê Xewsê Hêzanê de difikirîm, bê ku bersiveke zelal bibînim.. Piþtî ku mezin bûm, min xwendin û serwextî dîrok û rewþenbîriya Kurdî bûm, careke din Xewsê Hêzanê hat bîra min. Min ji xelkên derdora xwe pirs kirin, wek Þêx Efîfî Huseynî, berî ku di sala 2014`an de li Amûdê here ber dilovaniya Xwedê û vê paþiyê jî, ji mamoste Rêber Seyda ku ji malbata mamostayê Mezin e.. Wan baþ agahî ji min re gotin û di encam de navê Xewsê Hêzanê û gundê Hêzanê ji min ve diyar bûn. Di sala 2010`an de jî, dema ku çûm Wanê, nêzîkî Bedlîsê em di ber rêka ku diçe Hêzanê re derbas bûm.. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Mîr Celadet Bedirxan, Mewlan Zade Rifet û Karê Rojnamevaniyê |
|
 Konê Reþ Bi helkeftina ku di roja 15 Tîrmehê/ 2018an, 67 sal di ser koçkirina Mîr Celadet Bedirxan re derbas dibe, ez çîroka rojnamevaniya wî jiwe re raxînim ber çavan. Mîr Celadet Elî Bedirxan, di biçûkaniya xwe de fêrî gelek zimanên biyanî bûye û bi wan zimanan serwextî çand, ferheng û rewþenbîriya gelek miletan bûye, di gel ku zimanê kurdî, zimanê axaftina mala wî bû. Û di sala 1909 an de, li ber destê Mewlan Zade Rifet Efendî, xwediyê rojnameya "Serbestî" li Stenbolê, fêrî kar û barên rojnamevaniyê bûye. Li ser vê yekê mêzekin, bê ew bi xwe di romana "Bîra Qederê" de çi dibêje: |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Gotina YNRKS di ser saxiya nemir Ehmedê Þêxo de |
|
  Dibêjin ku Xodahê dilovan yê gewre û bala çend þanpîlên taybet, pak û rind ,çend pesnên hêja bi çend peyvên zêrîn Þadmerd yan jî Pakrewan yan jî Nemir dahînan û nîþan kiriye.. Ya pêþî û sereke ewe ku di cîde Xodah wî jî hemî gunehan bi rijandina yekemîn dilopa xwînê re, aza û rizgar dikê ,piþtre iþkence û cezayê gorê jê dûr dike, dawî 70 kesî jî dost û heval û malbatê, dide xatirê wî, ewan mehder dike. Bêguman Þadmerd mîna ala Kurdistanê her û her di dilê mede wê ronî bide, vêce birastî jî Pakrewan namirin. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Jin û pirsa wêjeyê. |
|
Mizgîn Hesko
Bê guman, di van salên dawî de, yek ji mijarên ku her têne holê ...Jin bi giþtî , jin û edebiyat bi taybetî. tekez min navê ez derbasî cîhana jinê û pisîkolojiya wê bibim ev yek ji ber ku bixwe jî jin im û bivim nevim dê meyledariya min bi aliyê regezê min de hebe. Carcarna dikarim hin nerînên xwe bi awayekî vekirî û hiþkere bînim zimên, lê helbet ez bi xwe weko jineke kurdî , rojhilatî nikarim jinî tiyê baþ þîrove û analîze bikim, belê sedemê vê yekê hene û ji wan ku min bi awayekî zanistî jin û derûna regezê Mê nexwendiye lê diþopînim,her weha jî her çendîn jineke afrêner, nivîskar û hest nazik bim jî , xwedan nerînên cuda û kesayetiyeke bihêz bim jî ..belê hiþkere dibêjim bi tena serê xwe dê nikaribim þerê civakê bikim, min navê ku bibim berxê qurbanê ji civakê re , ev ku em li xwe mukir werin ku di qata yekê de .. jin daqoqê serê xwe ne , neyarê rêza pêþî yê regezê xwe ne. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Careke Din Zimanê Amûdê û Kovara Hawarê! |
|
 Konê Reþ
Ez nebawer im ku herêm di Kurdistanê de, wek herêma Cizîra me, bi her sê deþtên xwe ve; Beriya Mêrdînê, Deþta Xelef Axa û Deþta Hesina bi zargotin û wêjeya kurdî a devikî dewlemend heye.. Ew jî egerên xwe heye; yek ji wan, nêzîkbûna wê ji bajarê Cizîra Botan ve, ev bajarê ku ji kevin ve navenda þaristaniya mirovahiyê ye û bandora wî li xelkên Cizîrê hebû. Ya din, ji sedê salan ve Cizîr xweþ germiyan bû ji koçerên zozana re; zivistanên xwe li deþtên wê derbas dikirin û dawiya buharan, careke din li zozanên xwe vedigeriyan.. Di cenga cîhanî a yekemîn 1914`an de jî, baþ star bû ji miþextî û mehcirên Wanê, Bedilîsê, Serheda û Nûrþînê re.. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Ji Evîna Rojên Kevin: Pîra Emo |
|
 Konê Reþ
Pîra Emo; pîrejinek mêrdînî ya bî bû. Apê me Xelefê Þêxko, ew li xwe mahir kiribû û bi hev re stirî bûn. Piþtî mirina apê me Xelef, bi tena xwe, di xanîkê xwe de li gund dijiya.. Xanikê wê di orta gund de bû, aboriya xwe bi xwedîkirina mirîþka, eloka, hêkên wan û xêr û xêratên gundiya derbas dikir.. Wê, du celebên nexweþiyan rehet dikir; zarokên mîz di wan de asêbûyî û kesên ku ba an firk diket piþta wan de. Di zaroktiya xwe de, min rehetkirina wê ji van herdu nexweþiyan re dîtiye; carekê jinek nas ji gundê Sada hat mala me, da ku pîrka min Nûrê pê re here cem pîra Emo, firk an ba ji pêþta wê derxîne..! |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
| |
Konê Reþ
Bavê Zozanê
Konê Reþ
Mizgîn Hesko
Dildar Þeko 
Konê Reþ
Konê Reþ
Wergerandina Dildar Þeko
Mehmûd Biro
Konê Reþ
Konê Reþ
Siyamend Birîm