 |
|
|
 |
 |
 |
 |
|
Gotar: Jin û pirsa wêjeyê. |
|
 Mizgîn Hesko
Bê guman, di van salên dawî de, yek ji mijarên ku her têne holê ...Jin bi giþtî , jin û edebiyat bi taybetî. tekez min navê ez derbasî cîhana jinê û pisîkolojiya wê bibim ev yek ji ber ku bixwe jî jin im û bivim nevim dê meyledariya min bi aliyê regezê min de hebe. Carcarna dikarim hin nerînên xwe bi awayekî vekirî û hiþkere bînim zimên, lê helbet ez bi xwe weko jineke kurdî , rojhilatî nikarim jinî tiyê baþ þîrove û analîze bikim, belê sedemê vê yekê hene û ji wan ku min bi awayekî zanistî jin û derûna regezê Mê nexwendiye lê diþopînim,her weha jî her çendîn jineke afrêner, nivîskar û hest nazik bim jî , xwedan nerînên cuda û kesayetiyeke bihêz bim jî ..belê hiþkere dibêjim bi tena serê xwe dê nikaribim þerê civakê bikim, min navê ku bibim berxê qurbanê ji civakê re , ev ku em li xwe mukir werin ku di qata yekê de .. jin daqoqê serê xwe ne , neyarê rêza pêþî yê regezê xwe ne. |
|
Bixwîne... |
|
 |
 |
 |
 |
|
|
|
|
|
|
Gotar: Careke Din Zimanê Amûdê û Kovara Hawarê! |
|
 Konê Reþ
Ez nebawer im ku herêm di Kurdistanê de, wek herêma Cizîra me, bi her sê deþtên xwe ve; Beriya Mêrdînê, Deþta Xelef Axa û Deþta Hesina bi zargotin û wêjeya kurdî a devikî dewlemend heye.. Ew jî egerên xwe heye; yek ji wan, nêzîkbûna wê ji bajarê Cizîra Botan ve, ev bajarê ku ji kevin ve navenda þaristaniya mirovahiyê ye û bandora wî li xelkên Cizîrê hebû. Ya din, ji sedê salan ve Cizîr xweþ germiyan bû ji koçerên zozana re; zivistanên xwe li deþtên wê derbas dikirin û dawiya buharan, careke din li zozanên xwe vedigeriyan.. Di cenga cîhanî a yekemîn 1914`an de jî, baþ star bû ji miþextî û mehcirên Wanê, Bedilîsê, Serheda û Nûrþînê re.. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Ji Evîna Rojên Kevin: Pîra Emo |
|
 Konê Reþ
Pîra Emo; pîrejinek mêrdînî ya bî bû. Apê me Xelefê Þêxko, ew li xwe mahir kiribû û bi hev re stirî bûn. Piþtî mirina apê me Xelef, bi tena xwe, di xanîkê xwe de li gund dijiya.. Xanikê wê di orta gund de bû, aboriya xwe bi xwedîkirina mirîþka, eloka, hêkên wan û xêr û xêratên gundiya derbas dikir.. Wê, du celebên nexweþiyan rehet dikir; zarokên mîz di wan de asêbûyî û kesên ku ba an firk diket piþta wan de. Di zaroktiya xwe de, min rehetkirina wê ji van herdu nexweþiyan re dîtiye; carekê jinek nas ji gundê Sada hat mala me, da ku pîrka min Nûrê pê re here cem pîra Emo, firk an ba ji pêþta wê derxîne..! |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Babaderwêþên Þêx Seîd Efendî û Qewlên Wan |
|
 Konê Reþ
Di destpêka salên 1960`î de, çûn û hatina di navbera Serxet û Binxetê de ne wiha zor bû.. Babaderwêþ bi girsbûn ji Serxetê dihatin gundê me Doda, li xelîla û defê (erbanê) dixistin û pê re qewil û qesîde digotin. Her babaderwêþek bi rih û þaþik bû, xiþtek serî tûj di destê wî de bû, tûrek bi bejna wî ve berdayî bû.. Li nav gund digeriyan, qewil û qesîdeyên xwe yên bi kul û xem digotin.. Gundiyan jî, xêr bi wan dikirin, tiþtê ji wan dihat didan wan wek; savar, ard, nîsk, nan.. Hingî pere kêm bûn.. Me zarokên gund jî, dida pey wan, li wan temaþe û guhdarî dikir û di encam de hina ji me qewil û qesîdeyên wan ezber dikirin.. Ji qewlên wan, yên ku min ezber kiriye, ev çend malik hîn dibîra min de ne: |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Awireke lezgîn li malikeke Cizîrî |
|
 Bavê ZozanêHate destê me di reqsê û digo bil ji (Melê) Dest bi kes dî di semaya ku (Mele) tê nadim Bêguman çi mirovê ku bêhna helbestê jê bifûre wê yekser zanibe ku ev malika jorîn a þêxê helbesta kurdî (Melayê Cizîrî) ye, ku wek pehlewanekî li hespa helbestê yê boz siwar e û vê malika reben di qada þer de dide ber þûr û nûbaran, wê xwînî û dîl dike. Cizîrî serê hespa kihêl her bi pêþ ve berdaye bê ku li þûn xwe vegere û wek ku dixwaze hespê diçêrîne. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Keç û xortên canfida pêdiviya wan bi rêberatiyek rastgo û canfidaye.. |
|
 Mehmûd BiroSerê çend salaye kû gelê me li rojavayî kurdistanê serî hildaye û gotina xwe daye, êdî bese jibo zordarîyê, û belê jibo azadîyê û jiyana birûmet. Jina kurd navê wê li cîhanê belav bû bi qehremanî, herwha þervanê kurd. Ewan istora Daiþê hilweþandin, û bidehan gund û bajarên kurdan rizgarkirin û parastin ji êrîþên hovane yê terorîstan. Dema ku Bûka rojavayî kurdistanê kete bin êrîþên dewleta tirk de, rêberên Pkk liqendîlê zirtên xwe dikirin û digotin: Ger Turkyê bikevê Efrînê emê agir bi Enqera û Stembolê bixin, yanjî digotin wê Efrîn bibê Stalîngrad. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Hilbijartinên dawî yên Iraqê |
|
 Botan TehsînDi mehên bê de, çend proseyên giring ên hilbijatinan li Rojhelata Navîn birêve diçin, tê pêþbînî kirin ku encamên wan hilbijaritinan, wê bi awayekî yekser bandora li ser pirsa þer û aþtiyê li navçeyê û seranserî cîhanê hebe. Ji aliyekî din ve nîþanên milmilaneyeke herêmî û navdewletî di navbera du aliyan de diryar bibin. Ji aliyekî ve, daxwazeke herêmî heye ku hawl dide rewþ û nexþeya siyasî li Rojhelata Navîn weke xwe bimîne û ti guhertin di nexþeya siyasî de, neyê kirin, li beramber wê jî, xwestekeke bihêztir heye, ku kar ji bo guhertinê di form û çarçoveya proseya siyasî, abûrî û civakî de dike, ji bo garantiya hêsankariya gihiþtina bi çavkaniyên energiyê jib o welatên Rojava, herwiha parastina ewlehiya dewleta Israîl, heta radeyekê jî ji bo jinavbirina hizra tundrew û radîkal a olî û mezhebî li navçeyê ku li ser hemû cîhanê gef e. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Rol û bandora Tv di lawaz û tarûmar kirina raya giþtî de |
|
 Qado ÞêrînÇiqasî medya bi hemû reng û þêwaz û celebên xwe(Tv, radyo, kovar, rojname, malper, facebook, tweeter..) berfireh dibin, ewqasî raya giþtî lawaz û tarûmar dibe. Eger em vegerin salên þêstî û heftêyî emê bibînin ku raya giþtî ya Kurdistanî hema hema yek bû. Bi giþtî gelê kurd wek hev diramiya û doza wî serxwebûn û dewleta Kurdistan bû, hîn wê wextê rol û bandora ragihandina partayetî mezin nebibû. Lê piþtî gelek kenalên tv yên partiyan peyda bûn, û hema hema hemû ragihandin ket bin bandora partiyan, pêre pêre raya giþtî ji yek nerîn û helwesta kurdewarî, ber bi partayetî û hez kirina ji serok û merokan ve çû. Medya partiyan bêtir li gor berjewendiyên partî û serokên xwe çûn, êdî raya giþtî ber bi asoyên lawazbûnê ve çû. Gelek caran partiyan di medya û bi taybetî di kenalên ragihandinê de þerê hevûdu kirine, vê yekê jî bandoreke neyînî li hest û bîrûboçûnên giþtî yê gelê kurd kiriye. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Di 120 Saliya Rojnamegeriya Kurdî De Konê Reþ Û Derwêþ Xalib Panela Pênasînê Radigihînin |
|
 Bi helkeftina 120 saliya roja rojnamegeriya kurdî (22/4/2018), bi me xweþ e (Ez û mamoste Derwêþê Xalib) ku em panela xwe (Panela Pênasînê) ji bo we ragihînin. Panela Pênasînê; dîdarek teka teka ye, ji wan kesên ku di warê toreyê, muzîkê, dîrokê û civakê de berhem dane û þop û þûna wan di civakê de belûye.. Panela Pênasînê wê yê penalîst rasterast serboriya xwe ji guhdaran re bêje û di warê ku têde pispore, berhem zelal û þirove bike.. Di dawiya axaftinê de, eger pirsên guhdaran hebin, wê bersiv bide.. Bi vê yekê em ê karibin bêtir hev û din nas bikin û xort û keçên xwe serwextî ked û xebata wan bikin.. Wek van kesan: Derwêþ Xalib, Dr. Azad Elî, Deham Hesen, Dildar Þeko, Konê Reþ, Can Birahîm, Seîd Yûsiv, Mihemed Elî Þakir, Behaa Þêxo, Enîs Hina Midêwayî… |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Nizar Yosif
Gelo te yê çi liser kambaxa çiyayê kurmênc bixwenda ?
Belê eve em di meha didoyan re,di nava golên xwînê re, li ber koserên bi serê xwedanan de ruxandî,li ser çendekên goriyan re derbas dibin. Di nava talan û wêrankirin û palûtebirin a xêr û bêrên sirûþt a Behiþta herêma mêrxasan,çiyayê kurmênc.Kurdax herêma sinbêl gijan ,bejin bilindan ,tilî keliþiyan,zend stûran, heyf rakiriyan,û piþtgirtiyên wan jinên çeleng,rû noran,kermil firehan,dêm hungivan,lêv þekiran,bejin qeytanan,payv xweþan,hestrakiriyên kedamêran,sivik kiryên cefa û xuhdan a wan.
|
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Di 29 Saliya Koçkirina Mihemed Þêxo de, rola wî di parastina ziman û pêþxitina muzîka Kurdî de |
|
 Konê Reþ
Bi vê helkeftê ku di roja 9/3/2018an de (29) sal di ser koçkirina Mihemed Þêxo derbas dibe, bi min xweþ e ku ez rola Mihemed Þêxo di parastina ziman û pêþxitina muzîka kurdî de diyar bikim. Bêguman rola Mihemed Þêxo di parastina zimanê kurdî û pêþxitina muzîka kurdî de zor mezin e. Wî jî wek nifþên pêþiya xwe; Aramê Dîkran, Seîd Yûsif û Mehmûd Ezîz zimanê kurdî parast û stran û muzîka kurdî ji kilasîkiyê rizgarkir, pêþde bir, bi awazên nû xemiland û bi guhdaran þêrîn kir.. Erê bi rêka wî jî, stran û muzîka kurdî, derbasî qunaxeke nû bû. Tevî temenê wî yê kurt (41sal), wî karîbû bi rêka muzîka kurdî, peyva kurdî a resen bi guhdaran bide hezkirin, þêraniya zimanê kurdî bi rêka awazên xwe yên nû belav bike û xwe di her çar perçeyên Kurdistanê de bide naskirin.. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Zimanê Kurdî û Rêzgirtin ji Nivîskar Derwêþê Xalib re |
|
 Konê Reþ Îro, bi helkeftina roja zimanê dayikê me (Birek ji nivîskar, rewþenbîr, siyasetmedar û rojnamevan) serdana mala mamoste Derwêþê Xalib kir. Û wek rêzgirtin ji kar û xebatên wî re di ber zimanê Kurdî de, me spasiyên xwe jêre pêþkêþ kir.. Derwêþê Xalib yekemîn kurdê Sûriyê ku li ser zimanê Kurdî tê girtin, zindankirin û cezekirin. Ew di roja (13/01/2009) de, ji rex hêzek ewlekariya a bajarê Qamiþlo ve hat girtin û di roja 15/01/2009 de, dîsan eynî hêza ewlekariyê, girtin ser mala wî, pirtûkxaneya wî tevdan û gelek pirtûk û destnivîsên wî bi xwe re birin.. Di roja 17/01/2009 an de, eynî hêzê çend hevalên wî yên ku pere di Komîta Fêrbûna Zimanê Kurdî kar dikirin girtin wek: Fewazê Kano û Zekî Ismaîl Xelîl girtin.. Piþtî çendakî hevalên wî hatin berdan paþê ew jî hat berdan. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
| |
Konê Reþ
Konê Reþ
Konê Reþ
Siyamend Birîm
Konê Reþ
Konê Reþ
Konê Reþ
Mizgîn Hesko
Bavê Zozanê
Konê Reþ
Lewend Dalînî
Zagros osman 
Xelîl Cubran