Leyla Režo
Pižtî xwendina min ji Romana birêz Mamoste E. Xemcivîn re "Zabêl ez Ermenî me"
Min xwestî hinek ronahî bavêjim ser tižtên ku bala min kižandin û di derbarê wê de hinek pirs û lêgerîn di mejiyên min de çêbûne gelo dewleta Osmanî ya hovane heta kîjan astê žaxên xwe berda bûn?
Gelo qey dilê wê jixwînmijiyê têr nebû?
Serjêkirina zarok, mezin, kalemêr û dapîr..
Darvekirina jinên ducanî, qeližandina zikên wan, bi kirdeyên pîs, qirêj û xerab û bêwijdan li ser vî miletê reban pêkane dikirin..
Gelo çima evqas dewlet bêdeng diman?
Gelo ev miletê rebin çi kiribû heta ku rastî evqas kotekî û dijûn û bêwijdanî ji warê bav û kalan bên dûrxistin û tunekirin...
Deriyê din
Roman
tê de ji bilî hovana dewleta osmanî merdbûn û mêrxasiya miletê Kurd ku
Kurdekî ew rizgar kir û li mala Kurdekî êzîdî hate parastin.
Tev ku hin kesên çeteyên dewletê beždarî vê komkujiyê dibûn û bûn žirîkê kužtina van belengazan û kužtina wan pîroz didîtin..
Di romanê de erdnîgariya kevnežopî, serpêhatî pend û rewižtên wan deveran dihatin behskirin..
Bi awayekî xwež û bi rêk û pêk û destpilîn bûyerên Romanê rêz dikir...
Jiyana
Serkîsê Kêvo apê wî Xelefê Želaž û hizkirin û himbêzkirina Kurdên êzîdî
ji wî re û bicihbûna wî di mal û xak û dilê wan de, li gel mêrxasiya wî
û dilêžiya wî li ser kesên ku lê xwedî derketibûn...Tižtên din yên ku
bal û fikara min kižand, zengînbûna zimanê nivîskar yê ku girêdayî
dibistana wî ya teybet e, derbasî nava romanê kiriye.
Darêžtina
Romanê li ser hizkirina Serkîsê Kêvo yê ku bi navê Hilûc dihat naskirin
ji Zabêl re ya ku bi navê Meryem nasnav bû, ji xwe tižtên ku nayên
vežartin xwesteka apê wî Xelef ku keçekê Ermenî ji wî re bîne, da ku ev
milet neqele û bikaribin rehê xwe mîna bihezaran milet di vê cîhanê de
ber bi jiyanê de bavêjin.
Hewl dida ku ne ji misilanan bîne û ne jî ji êzîdiyan be..
Roman
behsa bi cihbûna Serkîs li gelek dever û gundên Êzîdiyan, berxwedana wî
ya bêhempa û rêz cihbaweriya wî di ber kesên ku di nav wan de dijiya
bû, dike..
Roman xal bi xal û bi hûrbînî behsa bûyeran dike..
Serenavê
ku Mamoste Ezîz hilbijartî ji xwe tev ku zêde behs bi kûrahî û bi
firehî li ser jiyana hevjînî ya herdiwan nehatibû kirin yan jî evîniya
wî bi kûrahî nehatibû žîrovekirin,
lê ev serenav hevgirtin û dilsozî
û newindabûn miletekî dida xwiya kirin. Delîlê wî xwest ji nevî û
nevîçirk û nevîçirçikan li gorî peyvên wî dixwest zar û zêçên wî bi
netew û nijada xwe bîne û navên ku ji wan re dihat pejirandin navên
malbata wî yên ku jiyana xwe di komkujiyê de winda kirine...
M. Ezîz roman xwe Zabêl ez Ermenî me
bi
rêk û pêk bi karanîna gotinê kurdî yên resen û bi wate bi cih tanî ,
detstnîžankirina erdingariya cih û deverên ku bûyêr lê dihat
kirin...Bikaranîna gotinên wêjeyî
Hêsaniya hîskirina wî žêwayê
dilsojî ya ku Roman pê hatibû nivisandin bandorkirina wê li hestên
xwendekar, bervedana berfireh, ji peyv û gotinan re pêk aniye.
Jixwe
ez vê romanê pîroz dikim û spasiya nivîskar dikim, ku ev berhema
giranbuha diyarî miletê xwe û miletê Ermenî kiriye, xwe berpirsiyar dît
di ber miletekî ku zêde ziyan lê hatiye kirin û karîbû vê nameyê bighîne
destên tevan...
21.07.2024